Loading: 0%

Gelijk in de dood, ongelijk in het leven. Deze website gaat over verhalen van afro amerikanen die meegeholpen hebben aan de bevrijding van Europa.

Ontdek de verhalen en ervaringen van zowel afro amerikanen als Nederlandse burgers aan het eind van de oorlog.

menu
03. Digischool

Ik ben gedicht - hoofdrolspelers WOII

Opdracht:

In de vorige opdracht heb je erover nagedacht waar jij aan denkt bij het onderwerp Tweede Wereldoorlog. Wellicht heb je toen ook een naam van een belangrijk persoon opgeschreven. In deze opdracht komen verschillende belangrijke historische personen terug, die verbonden zijn met het onderwerp Black Liberators. Voor ons is het nu moeilijk om ons zomaar in te beelden hoe het leven toen was. Met behulp van de werkvorm Ik-ben-gedicht wordt dit toch mogelijk. Je gaat één gedicht schrijven over een belangrijke hoofdrolspeler waarin het onderwerp Black Liberators een rol mag spelen. Hiermee oefen je in het formuleren van antwoorden en het verwerken van informatie uit tekstbronnen. Dat komt je weer van pas bij een toets of bij het eindexamen.

Hoe maak je een Ik-ben-gedicht?

Ik ben…

Ik ben (naam of functie met twee specifieke kenmerken)

Ik wil (een wens, verlangen)

Ik ga (wat ben je van plan, wat wil je gaan doen?)

Ik zie (een denkbeeldig beeld van…)

Ik zeg (waar je in gelooft of wat je wilt zeggen)

Ik ben (herhaling of herformulering van regel 1, synoniem of vergelijking)

Ik ben (herhaling of herformulering van regel 1, synoniem of vergelijking)

Ik hoor (een denkbeeldig geluid…)

Ik voel (een gevoel over iets denkbeeldigs of iets concreets)

Ik probeer (wat ben je van plan?)

Ik zal (wat ga je doen om je plan uit te voeren?)

Ik ben (herhaling of herformulering van regel 1, synoniem of vergelijking)

Roosevelt
President Franklin D. Roosevelt

President Franklin D. Roosevelt

Amerikaanse president van 1933 tot zijn dood in 1945. Hij staat bekend als leider van Amerika tijdens de economische crisis van 1929 en hij loodste de VS tot aan zijn dood door de Tweede Wereldoorlog. Wat betreft het verbeteren van de positie van de African Americans was hij terughoudend want hij vreesde steun te verliezen onder conservatieve belangengroepen en witte kiezers. Bij zijn verkiezing tot president beloofde hij verbetering van de positie van de African Americans na te streven. Dat had als gevolg dat het merendeel van het zwarte electoraat op hem stemde. In de New Deal uit 1933, zijn economische beleid om Amerika uit de grote depressie te krijgen, werd nog onderscheid gemaakt tussen wit en zwart. Bij ontslagen waren het vooral de personeelsleden van kleur die moesten vertrekken en hun uitkeringen waren lager dan die van witte Amerikanen.

Toch wilde deze president de positie van alle Amerikanen verbeteren en hoopte hij dat dit mogelijk gemaakt zou worden door economisch herstel. Hij verbeterde in 1934 onder druk van de vakbond The Brotherhood of Sleeping Car Porters de arbeidspositie van spoorwegpersoneel. In 1941 kondigde hij onder druk van een protestmars op Washington de Fair Employment Act af. Door deze wet kwam er een einde aan discriminatie van personeel in de oorlogsindustrie. Hoewel de wet niet gold in het leger, was het voor de burgerrechtenbeweging toch een belangrijke overwinning.

Ik ben…

Ik ben (naam of functie met twee specifieke kenmerken)

……………………………………………………………………………………………

Ik wil (een wens, verlangen)

……………………………………………………………………………………………

Ik ga (wat ben je van plan, ga je doen?)

……………………………………………………………………………………………

Ik zie (een denkbeeldig beeld van…)

……………………………………………………………………………………………

Ik zeg (waar je in gelooft of wat je wilt zeggen)

……………………………………………………………………………………………

Ik ben (herhaling of herformulering van regel 1, synoniem of vergelijking)

……………………………………………………………………………………………

Ik ben (herhaling of herformulering van regel 1, synoniem of vergelijking)

……………………………………………………………………………………………

Ik hoor (een denkbeeldig geluid…)

……………………………………………………………………………………………

Ik voel (een gevoel over iets denkbeeldigs of iets concreets)

……………………………………………………………………………………………

Ik probeer (wat ben je van plan?)

……………………………………………………………………………………………

Ik zal (wat ga je doen om je plan uit te voeren?)

……………………………………………………………………………………………

Ik ben (herhaling of herformulering van regel 1, synoniem of vergelijking)

……………………………………………………………………………………………

Eisenhower-2
Generaal Dwight Eisenhower

Generaal Dwight Eisenhower

De uit Texas afkomstige Eisenhower was tijdens de Tweede Wereldoorlog opperbevelhebber van de geallieerde strijdkrachten in Europa. In die functie moest hij de verschillende belangen tussen de landen in die alliantie zien te behartigen. Onder zijn leiding ontwikkelde het Amerikaanse leger officieus een negro policy. Het was ongeschreven beleid, gebaseerd op discriminatie. De Amerikaanse overheid negeerde de pesterijen tegen zwarte soldaten, want zij was ervan overtuigd dat de rellen in de VS aangewakkerd werden door zwarte media. Het leger had zwarte Amerikanen nodig voor de oorlogsvoering. De troepenmacht bestond op een bepaald moment voor een achtste uit zwarte Amerikanen (terwijl ze maar een tiende van de zwarte bevolking uitmaakten). In de praktijk bleef het aantal zwarte officieren beperkt tot enkele legerartsen en aalmoezeniers. Soldaten van kleur waren uitgesloten van gevechtseenheden. De militaire politie had als taak om de omgangscodes van met name het zuiden van de VS te handhaven in bevrijd Europa. Daarom werd ernaar gestreefd de zwarte soldaten en de witte Europese bevolking volstrekt gescheiden te houden.

Na de Slag om de Ardennen was er dringend behoefte aan infanteristen. Er waren tienduizenden witte infanteristen gesneuveld in Normandië en bij de slag om de Ardennen. President Roosevelt wilde zwarte soldaten van de servicetroepen inzetten om het tekort bij de infanterie aan te vullen, maar hij vreesde weerstand bij witte infanteristen. Daarom deed hij een algemene oproep voor vrijwilligers. Er reageerden alleen zwarte soldaten. Ruim 5.000 van hen gaven gehoor aan de oproep. Ze moesten wel hun insignes bedekken en hun rang opgeven als ze deelnamen aan gemengde infantry units. Pas in 1953 kregen ze die rangen terug.

Van 1953 tot 1961 was Eisenhower president van de Verenigde Staten. In een notendop: hij wilde de overheidsuitgaven verlagen en hij streefde een kleine overheid na. In zijn ogen zag hij een American way of life voor zich, waarin witte Amerikanen wonen in groene buitenwijken en overal met de auto naartoe kunnen. Volgens hem de beste manier van leven. Waarom moest de Amerikaanse samenleving veranderen en waarom zou hij zijn presidentschap in gevaar brengen door zich in te zetten voor gelijke rechten? De ontwikkelingen in de Amerikaanse samenleving echter eisten een actievere houding van de president. Een uitspraak van het Hoge Gerechtshof in 1954 leidde ertoe dat een scheiding tussen wit en zwart in het onderwijs verboden werd. Dat wederom mondde in 1957 uit tot een wet waardoor zwarte leerlingen naar voorheen witte scholen konden gaan. Op de eerste school waar de wet werd doorgevoerd, de Little Rock Central Highschool in Arkansas, gingen zwarte leerlingen een heel schooljaar lang onder politiebescherming naar school. Witte stadsgenoten protesteerden regelmatig voor de school als de leerlingen, the Little Rock Nine, bij de school aankwamen of weer naar huis gingen.

Ik ben…

Ik ben (naam of functie met twee specifieke kenmerken)

……………………………………………………………………………………………

Ik wil (een wens, verlangen)

……………………………………………………………………………………………

Ik ga (wat ben je van plan, ga je doen?)

……………………………………………………………………………………………

Ik zie (een denkbeeldig beeld van…)

……………………………………………………………………………………………

Ik zeg (waar je in gelooft of wat je wilt zeggen)

……………………………………………………………………………………………

Ik ben (herhaling of herformulering van regel 1, synoniem of vergelijking)

……………………………………………………………………………………………

Ik ben (herhaling of herformulering van regel 1, synoniem of vergelijking)

……………………………………………………………………………………………

Ik hoor (een denkbeeldig geluid…)

……………………………………………………………………………………………

Ik voel (een gevoel over iets denkbeeldigs of iets concreets)

……………………………………………………………………………………………

Ik probeer (wat ben je van plan?)

……………………………………………………………………………………………

Ik zal (wat ga je doen om je plan uit te voeren?)

……………………………………………………………………………………………

Ik ben (herhaling of herformulering van regel 1, synoniem of vergelijking)

……………………………………………………………………………………………

Churchill
Premier Winston Churchill

Premier Winston Churchill

wordt tijdens de nasleep van de Duitse inval in Polen in 1939 oorlogspremier van Groot-Brittannië (GB) en staat aan het hoofd van het Britse Rijk met al zijn koloniën en verschillende volkeren. Net als in de Eerste Wereldoorlog zal GB de bevolking van kleur uit zijn overzeese bezittingen inzetten in de strijd.

Hoewel het Britse koloniale bestuur ook discriminerend was en zeker in Afrika en Azië niet gebaseerd was op zelfbeschikking, ontstonden er in GB felle debatten over de komst van het gesegregeerde Amerikaanse leger. De Britten vonden dit nog iets uit de tijd van voor de Amerikaanse burgeroorlog en benadrukten dat ze toen al voor het Noorden waren. Het Noorden vocht voor het behoud van Amerika als één land en tegen de slavernij, terwijl het Zuiden slavernij om economische redenen wilde behouden. Bij de Britse politieke top en ook bij Churchill heerste er angst dat rassenrellen vanuit de VS, die ook tijdens de Tweede Wereldoorlog woedden, overgebracht zouden worden naar Engeland. Bij Churchill echter, stond de komst van de Amerikanen hoger op zijn prioriteitenlijst, want hij had lang op de samenwerking met de VS in de oorlog gewacht.

Toen president Roosevelt de knoop doorhakte en bepaalde dat Amerikaanse troepen gescheiden de Atlantische Oceaan zouden oversteken, de witten bovendeks en de gekleurden benedendeks, kon Churchill dat niet voorkomen. De zwarte soldaten die in GB aankwamen waren verbaasd toen ze merkten dat in dat land geen rassenscheiding bestond. Het waren alleen de witte Amerikaanse soldaten, officieren en militaire politie die deze in stand hielden tijdens de stationering in GB.

Ik ben…

Ik ben (naam of functie met twee specifieke kenmerken)

……………………………………………………………………………………………

Ik wil (een wens, verlangen)

……………………………………………………………………………………………

Ik ga (wat ben je van plan, ga je doen?)

……………………………………………………………………………………………

Ik zie (een denkbeeldig beeld van…)

……………………………………………………………………………………………

Ik zeg (waar je in gelooft of wat je wilt zeggen)

……………………………………………………………………………………………

Ik ben (herhaling of herformulering van regel 1, synoniem of vergelijking)

……………………………………………………………………………………………

Ik ben (herhaling of herformulering van regel 1, synoniem of vergelijking)

……………………………………………………………………………………………

Ik hoor (een denkbeeldig geluid…)

……………………………………………………………………………………………

Ik voel (een gevoel over iets denkbeeldigs of iets concreets)

……………………………………………………………………………………………

Ik probeer (wat ben je van plan?)

……………………………………………………………………………………………

Ik zal (wat ga je doen om je plan uit te voeren?)

……………………………………………………………………………………………

Ik ben (herhaling of herformulering van regel 1, synoniem of vergelijking)

……………………………………………………………………………………………

Gerbrandy
Premier Pieter Gerbrandy

Premier Pieter Gerbrandy

vluchtte in mei 1940 met het kabinet en de koninklijke familie naar Engeland en werd daar door koningin Wilhelmina persoonlijk tot premier benoemd. Hierdoor kreeg hij de rol van Nederlandse oorlogspremier, die moest zorgen dat Nederland een belangrijke stem had bij de geallieerden. Hoe sterker de Nederlandse positie tijdens de oorlog, hoe gunstiger dat zou zijn voor het land na de oorlog.

Een van zijn taken was het om met behulp van Radio Oranje contact te houden met het bezette Nederland. In een radiobericht verklaarde hij op 24 november 1941 dat ‘de oorlog zal gewonnen worden op golven olie en vrachten bauxiet.’ Hij bedoelde hiermee dat de Nederlandse koloniën Suriname en de Nederlandse Antillen een belangrijk aandeel hadden in de oorlogsinspanning van de geallieerden. Surinaamse bauxietmijnen leverden ruim 60 procent van het aluminium dat nodig was voor de VS. Curaçao was cruciaal voor de doorvoer van olie tussen Venezuela en de VS.

Radiofragment Gerbrandy uit Correspondent.

Ik ben…

Ik ben (naam of functie met twee specifieke kenmerken)

--------------------------------------------------------------------------------------------------------

Ik wil (een wens, verlangen)

……………………………………………………………………………………………

Ik ga (wat ben je van plan, ga je doen?)

……………………………………………………………………………………………

Ik zie (een denkbeeldig beeld van…)

……………………………………………………………………………………………

Ik zeg (waar je in gelooft of wat je wilt zeggen)

……………………………………………………………………………………………

Ik ben (herhaling of herformulering van regel 1, synoniem of vergelijking)

……………………………………………………………………………………………

Ik ben (herhaling of herformulering van regel 1, synoniem of vergelijking)

……………………………………………………………………………………………

Ik hoor (een denkbeeldig geluid…)

……………………………………………………………………………………………

Ik voel (een gevoel over iets denkbeeldigs of iets concreets)

……………………………………………………………………………………………

Ik probeer (wat ben je van plan?)

……………………………………………………………………………………………

Ik zal (wat ga je doen om je plan uit te voeren?)

……………………………………………………………………………………………

Ik ben (herhaling of herformulering van regel 1, synoniem of vergelijking)

……………………………………………………………………………………………

PWS-ideeën

In deze opdracht zijn verschillende personen aan bod gekomen. Personen kunnen ideale onderwerpen zijn voor een PWS. Zeker als je verschillende personen met elkaar gaat vergelijken, of gaat achterhalen wat hun rol was bij een historische gebeurtenis. Zo kun je een PWS schrijven over verschillende personen die betrokken waren bij de burgerrechtenbeweging in Amerika, de verhoudingen tussen de grote drie in de Tweede Wereldoorlog en welke visies ze uitten bij de verschillende conferenties (o.a. conferentie van Jalta).

Een andere aanpak kan zijn om de verschillen in standpunten tussen president Roosevelt en zijn vrouw Eleanor Roosevelt in kaart te brengen als het gaat om de strijd voor gelijke rechten van African Americans. Ook kun je onderzoeken wat de naoorlogse presidenten van Amerika gedaan hebben voor de positie van de African Americans. Tot slot kun je ook een vergelijkend onderzoek houden over minder bekende mensen, bijvoorbeeld een van de twaalf kinderen van zwarte bevrijders uit het digitale leesboek, en hen dan vergelijken met andere bevrijdingskinderen, of kinderen verwekt tijdens de bezetting.

Downloads


Werkvorm-1.-Ik-ben-gedicht.-Hoofdrolspelers-WOII