Loading: 0%

Gelijk in de dood, ongelijk in het leven. Deze website gaat over verhalen van afro amerikanen die meegeholpen hebben aan de bevrijding van Europa.

Ontdek de verhalen en ervaringen van zowel afro amerikanen als Nederlandse burgers aan het eind van de oorlog.

menu
02. Historische context:

De witte geschiedenis van WOII

De Amerikanen, de grote winnaars van de Tweede Wereldoorlog, vergaten de geschiedenis van WOII correct in te kleuren. Winston Churchill zei in 1930 “History is written by the victor”.

De Amerikaanse militair historici vergaten in hun geschiedenis van tijdens en na de Tweede Wereldoorlog, dat fronttroops niet kunnen functioneren zonder support troops. De gevechtseenheden bestonden nagenoeg volledig uit witte Amerikanen, de meeste service troepen uit Afro-Amerikanen.

Journalisten, geaccrediteerd door het US Army om me te gaan naar Europa, was verboden verslag te doen van verrichtingen van zwarte troepen.

900.000 zwarte Amerikanen hielpen bij de bevrijding van Europa

Het duurde tot de 90-er jaren voordat het beeld van de witte Amerikaanse bevrijder kantelde. President Bill Clinton was de eerste Amerikaanse president die 7 African American veteranen – 6 van hen postuum- in 1997 onderscheidde met de Congressional Medal of Honor voor hun verdiensten tijdens de Tweede Wereldoorlog.

Veel weten we uit Nederlandse geschiedenisboeken over witte Amerikaanse GI’s die door Nederlanders als bevrijders in de armen werden gesloten. Dat is het overheersende beeld dat op ons collectieve netvlies staat. En toch: 900.000 zwarte Amerikanen hielpen bij de bevrijding van Europa. Zwarte dienstplichtige Amerikanen werden in 1942 massaal opgeroepen voor het leger. Op grote schaal werden zwarte Amerikanen – net als witte- vrijwilligers geronseld.

In ons land was daarover nauwelijks iets bekend – want daarover werd niets vermeld in geschiedenisboeken. Wel was men er in Zuid-Limburg en later in de rest van Limburg, Gelderland en Brabant getuige van geweest dat zwarte soldaten in duizendtallen in hun dorpen en steden gelegerd waren.

De rassenscheiding in het Amerikaanse leger duurde voort tot 1948.

De naoorlogse euforie en de wederopbouw van ons land hield het bestaande beeld van de witte GI’s in stand. Dat de geschiedenis al dan niet bewust onvolledig was, bleef lang onbekend. In ons land werd ademloos gekeken naar Saving Private Ryan – een film waarin geen enkele zwarte soldaat voorkwam – al zijn er ook duizenden Afro-Amerikanen geland in Normandië. Sterker nog: het waren voornamelijk Afro-Amerikaanse soldaten die operatie Overlord vanuit Engeland hadden voorbereid.

Op de expositie ter gelegenheid van D-day 2009 – president Obama was aanwezig- werden voor het eerst foto’s van zwarte GI’s opgenomen en waren zwarte veteranen uitgenodigd om aanwezig te zijn bij de viering.

Tijdens de ceremonie op Memorial Day 2015 op de Amerikaanse begraafplaats in Margraten, werd voor het eerst in 70 jaar in een speech stilgestaan bij de rassenscheiding in het Amerikaanse leger tijdens WOII. Het was de toenmalige Amerikaanse Ambassadeur Timothy Broas, die de aanwezigen vertelde over de zwarte Amerikaanse grafdelvers die de soldaten die er geëerd worden, de laatste eer bewezen.

Bij die gelegenheid begroette ambassadeur Broas tevens een groep genodigden voor de ceremonie: mensen die bijna 70 jaar lang zwegen over hun afkomst, 'Kinderen van zwarte bevrijders'

Op een geschat aantal van 8000 Nederlandse bevrijdingskinderen zijn er circa 70 kinderen geboren met een zwarte Amerikaanse soldaat als biologische vader. Van 12 van hen zijn de verhalen vastgelegd in het boek “Kinderen van zwarte bevrijders” (Vantilt 2017).

Extra Links:

Liege belgium 1945 optimized
Dr. James Baldwin in Luik, België
Pastor Brown in Margraten
Ter gelegenheid van de viering van 75 jaar vrijheid in Nederland, mei 2020, heeft een Afrikaans-Amerikaanse veteraan rev. Matthew Southall Brown vertegenwoordigde de VS bij de officiële ceremonie, wat leidde tot veel media-aandacht. Lees zijn verhaal